سابقه و هـدف: یکی از مهمترین مسائل در درمان ناهنجاریهای فک و صورت اطلاع از مقادیر طبیعی آنتروپومتریک در همان گروه نژادی میباشد. این تحقیق جهت بررسی شاخصهای آنتروپومتریک سر و صورت بالغین سالم ایرانی(30-18 سال) در گروهی از بالغین ایرانی انجام گرفت.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی 50 مرد و 50 زن بالغ و سالم ایرانی که طبق معیارهای کتب مرجع در هر سه بعد دارای چهره و اکلوژن طبیعی بودند و سابقه درمان ارتودنسی، تروما و جراحی زیبایی در سر و صورت نداشتند، انتخاب شدند. 19 شاخص خطی ،4 شاخص زاویهایی و 9 نسبت در 5 ناحیه سر و صورت به روش Farkas اندازهگیری شد. جهت آنالیز یافتهها بر حسب جنس و مقایسۀ آنها با مقادیر طبیعی سفید پوستان آمریکای شمالی از آزمون one sample t-test و paired t-test استفاده گردید.
یافتهها: با توجه به نسبتهای حاصله، افراد مورد مطالعه دارای فرم سر براکی سفال با شاخص (5/3±7/81) و (9/2±4/81) به ترتیب در مردان و زنان و فرم بینی لپتورین و فرم صورت لپتوپروسوپ با شاخص (4/4±3/90) و(5±4/91 به ترتیب در مردان و زنان بودند. هنگام مقایسه با سفید پوستان آمریکای شمالی علاوه بر تفاوت موجود در بسیاری از شاخصهای خطی و زاویهایی، در نسبت های سر و چشم در هر دو جنس و نسبتهای صورت و بینی در زنان تفاوت معنیداری بین دو نژاد مشاهده گردید. (01/0>p)
نتیجه گیری: با توجه به تفاوتهای موجود بین دو نژاد، نمیتوان مقادیر طبیعی سایر جوامع را جهت درمان ناهنجاریهای فک و صورت ایرانیان بکار برد. توصیه می شود، مطالعات جامع ترجهت تعیین مقادیر طبیعی آنتروپومتریک در نژادهای مختلف ایرانی انجام گردد .