مواد و روشها: درکارآزمایی بالینی حاضر، 30 نفر از دانشجویان دندانپزشکی انتخاب شدند و از آنها خواسته شد 24 ساعت از کنترل پلاک خودداری کنند. سپس داوطلبین به طور تصادفی با یکی از 3 نوع خمیر دندان پونه سفید کننده، کرست 3D white و سنسوداین اریجینال و یک حالت بدون خمیر دندان به مدت 2 دقیقه و به روش Bass مسواک می­زدند. میزان پلاک قبل و بعد از مسواک زدن محاسبه و ثبت می­شد. این روند تا جایی تکرار شد که همه افراد استفاده از تمام انواع خمیردندان و مسواک زدن بدون خمیردندان را تجربه نمایند. در نهایت داده­ها با استفاده از آزمون­های آماری Repeated measurement ANOVA و Paired t-test مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

 یافته‌ها: بین میزان کنترل پلاک به دنبال مسواک زدن با خمیر دندان های کرست 3D ، سنسوداین اریجینال و مسواک زدن بدون خمیر دندان تفاوت آماری مشاهده نشد اما میان خمیر دندان پونه سفید کننده با 3 حالت دیگر تفاوت معنی­داری وجود داشت(001/0 P≤ ). 

  نتیجه‌گیری: مسواک زدن بدون خمیر دندان می­تواند تاثیری مشابه یا حتی بیشتر در کنترل پلاک میکروبی در مقایسه با مسواک زدن به همراه خمیر دندان داشته باشد.