سابقه و هدف: استفاده از مواد پیوند استخوان و غشاهای مسدودکننده ممبران به منظور افزایش میزان استخوان‌سازی و تسریع آن، درمانی استاندارد محسوب می‌شود. با توجه به امکان استفاده از فاسیای فرآوری شده گاو به عنوان یک ممبران قابل جذب و مزایای آن، مطالعه حاضر با هدف مقایسه فاسیای فرآوری شده گاو با «اولوشن» با بیس کلاژن بر میزان استخوان‌سازی آهیانه خرگوش انجام گرفت.

مواد و روشها: در مطالعه تجربی حاضر، از 5 خرگوش نیوزیلندی نر با وزن متوسط 5/2 کیلوگرم استفاده شد. پس از بی‌هوشی، در استخوان آهیانه هر خرگوش 3 دیفکت استخوانی به صورت بای‌کورتیکال به قطر 8 میلی‌متر و در امتداد هم ایجاد و هر یک به صورت تصادفی با استفاده از فاسیای فرآوری شده گاوی یا ممبران اولوشن پوشش یافته یا به عنوان گروه شاهد خالی باقی گذاشته شدند. حیوانات بعد از 12 هفته قربانی شده، نمونه‌برداری برای آزمایشات هیستوپاتولوژی انجام شد. میزان استخوان‌سازی با استفاده از صفحه مدرج بر روی مانیتور متصل به دوربین میکروسکوپ و با استفاده از معیار عدم مشاهده استخوان‌سازی، استخوان‌سازی کمتر از 33%، استخوان‌سازی در محدوده 66%-33% و بیشتر از 66% محاسبه گردید. همچنین نوع استخوان، میزان التهاب، نکروز و فیبروز در سه گروه بررسی گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون Jonckheere-Terpstra در سه گروه تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: از 4 نمونه مورد مطالعه در گروه فاسیای فرآوری شده، نصف آنها علائمی از استخوان‌سازی نشان نداد، 1 نمونه استخوان‌سازی به میزان 66%-33% و 1 نمونه نیز استخوان‌سازی بیشتر از 66% مقطع بافتی داشتند. در نمونه‌های ممبران اولوشن نیز نیمی از آنها، فاقد علائم استخوان‌سازی و نیم دیگر استخوان‌سازی کمتر از 33% نشان دادند. در گروه شاهد نیز نیمی از نمونه‌ها، فاقد علائم استخوان‌سازی و نیم دیگر آنها استخوان‌سازی بیش از 66% مقطع نشان دادند. تفاوت میزان استخوان‌سازی در سه گروه از نظر آماری معنی‌دار نبود. در گروه فاسیا، از 2 نمونه دارای استخوان‌سازی، 1 نمونه بالغ و 1 نمونه دیگر نابالغ بود. هر 2 نمونه دارای استخوان‌سازی در گروه ممبران اولوشن از نوع نابالغ و هر 2 نمونه دارای استخوان‌سازی در گروه شاهد از نوع بالغ بودند. نتایج آزمون آماری تفاوت معنی‌داری بین سه گروه از نظر نوع استخوان، میزان التهاب، نکروز و فیبروز نشان نداد.

نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر در مجموع نشان داد میزان استخوان‌سازی در دیفکت‌های پوشش یافته با فاسیای فرآوری شده گاوی، ممبران اولوشن و نمونه‌های شاهد یکسان بوده، تفاوت معنی‌داری بین سه گروه وجود نداشت. بنابراین استفاده از فاسیای فرآوری شده می‌تواند به همان میزان ممبران اولوشن استخوان‌‌سازی ایجاد نماید. با این حال، فاسیای فرآوری شده و ممبران اولوشن هیچکدام نتوانستند در مقایسه با گروه شاهد استخوان‌سازی را تشدید نمایند.

منبع: مجله دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

متن کامل