سابقه و هدف: برای پیشگیری از کم خونی فقر آهن، قطره آهن خوراکی از جمله ترکیبات ضروری است که در کودکان 24-6 ماهه توصیه میشود. از اشکالات این قطرهها، خطر بالقوه اروژن و کاهش ریزسختی مینای دندان شیری به علت اسیدیته بالای آن میباشد. به نظر میرسد ترکیب پودر نانوهیدروکسی آپاتیت/ کیتوزان و silicone oil با توجه به ویژگیهای ساختاری اجزای آن، بتواند در تغییر ریزسختی و ساختار سطحی مینای دندان شیری موثر باشد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف اعمال ترکیب نانوهیدروکسی آپاتیت/ کیتوزان و silicon oil پس از مواجهه با قطره آهن و تعیین تأثیر آن بر تغییرات ریزسختی و ساختار سطحی دندان شیری ناشی از مصرف قطره آهن صورت پذیرفت.
مواد و روشها: در این مطالعه آزمایشگاهی، 30 دندان شیری قدامی جمعآوری و به صورت تصادفی به سه گروه تقسیم شدند. درگروه اول پس از 5 دقیقه مواجهه با قطره آهن، ترکیب پودر نانوهیدروکسی آپاتیت/ کیتوزان و silicone oil به مدت 10 دقیقه روی دندان اثر داده شد و در گروه دوم پس از تأثیر ترکیب پودر نانوهیدروکسی آپاتیت/ کیتوزان و silicone oil دندانها تحت تأثیر قطره آهن قرار گرفتند. تغییرات ریزسختی در هر گروه با آزمون Wilcoxon one sample or Sign test و بین دو گروه با آزمون Mann Whitney U آنالیز شد. گروه سوم هم به منظور بررسی کیفی سطح نمونهها با میکروسکوپ الکترونی (SEM) مورد بررسی قرار گرفتند.
یافتهها: در گروه اول مواجهه با قطره آهن ریزسختی مینای دندان را در گروه اول تا 44% میزان اولیه کاهش داد (001/0P<). استفاده از ترکیب مورد مطالعه بعد از مواجهه با قطره آهن به طور معناداری ریزسختی مینا را تا 3% میزان اولیه افزایش داد (006/0P=). استفاده از ترکیب مورد مطالعه قبل از مواجهه با قطره اهن به طور معناداری ریزسختی مینا را تا 2% میزان اولیه افزایش داد (023/0P=). بین دو روش از نظر آماری تفاوت معناداری گزارش نشد (74/0P=).
نتیجهگیری: مواجهه با قطره آهن ریزسختی مینای دندان را به شدت کاهش میدهد. استفاده از ترکیب Silicone oil و پودر نانو هیدروکسی آپاتیت/ کیتوزان در گروه اول 3% و در گروه دوم 2% در جلوگیری از کاهش ریزسختی مینای دندان شیری موثر میباشد. مقادیر تعیین شده در مقایسه با مقادیر مربوط به قطره آهن به تنهایی از نظر بالینی ارزشمند میباشند.
منبع: مجله دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی