تحلیل استنادی یکی از روش های کتابسنجی است که به کمک آن میتوان میانگین تعداد استنادها، پربسامدترین منابع، توزیع فراوانی استناد به زبانهای مختلف، میزان روزآمدی منابع، میزان اثرگذاری منابع و تعداد مجلات هسته یک حوزه علمی را تعیین کرد. این فرایند در نهایت به شناسایی نیازهای اطلاعاتی محققین آن حوزه علمی، آگاهی مدیران و مسئولین کتابخانهها جهت تهیه منابع اطلاعاتی بهینه و بکارگیری اصول بودجه در راستای تهیه مجموعهای غنی منجر میگردد. بنابراین این پژوهش بر آن است تا ضمن تحلیل استنادی مجلات علمی- پژوهشی حوزه دندانپزشکی اهداف فوق را مورد بررسی قرار دهد.
مواد و روشها:
روش کار به این ترتیب بود که یک چک لیست تهیه شد و مشخصات هر یک از ماخذ مقاله (شامل سال انتشار، زبان، نوع منبع (مقاله/کتاب/پایان نامه/ ...)، در صورت مقاله بودن ماخذ مورد نظر، نحوه دسترسی به آن (کنسرسیومی/دسترسی آزاد/ هیچکدام)، و در صورت قابل دسترس بودن از طریق کنسرسیوم، نام پایگاهی که مقاله از طریق آن قابل دسترسی است، بررسی و مشخص گردید. دادهها با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و در پایان به کمک قانون پراکندگی برادفورد مجلات هسته حوزه دندانپزشکی مشخص گردید.
یافتهها:
تحلیل دادهها نشان داد مقالات با 1/90 درصد و زبان انگلیسی با 9/93 درصد بالاترین میزان استناد را به خود اختصاص میدهند. 55 درصد از استنادهای بکار رفته از طریق منابع خریداری شده توسط کنسرسیوم وزرات بهداشت و درمان و آموزش پزشکی تأمین میشود و پایگاه ScienceDirect بالاترین میزان استفاده را در این میان داراست.
نتیجهگیری: لازم است مسئولین امر در تصمیمگیری جهت خرید یا تمدید قراداد پایگاههای اطلاعاتی، مجلات هسته هر حوزه را در نظر بگیرند تا در جهت رفع نیازهای اطلاعاتی پژوهشگران موفقتر عمل نمایند.
منبع: مجله دانشکده دندانپزشکی دانشگاه
علوم پزشکی شهید بهشتی