سابقه و هدف: پروتزهای متکی بر ایمپلنت علیرغم موفقیت بالای کلینیکی، در برخی موارد با شکست مواجه میشوند. یکی از عوامل مهم در موفقیت یا شکست ایمپلنت، کنترل نیروهای اعمال شده میباشد. فهم کامل اصول بیومکانیک در پروتزهای متکی بر ایمپلنت، امکان ارائه طرح درمان مناسب برای هر بیمار و کاهش خطر مشکلات فانکشنال را فراهم میکند .آنالیز اجزاء محدود یک روش عددی و کمی است و برای بررسی نحوه توزیع نیرو در ساختارهای پیچیده استفاده میشود. این مطالعه با هدف مقایسه اثر مواد مختلف سازنده ساختار فلزی روکش بر توزیع تنش در استخوانهای اطراف ایمپلنت با آنالیز اجزاء محدود سه بعدی انجام شد.
مواد و روشها: در این مطالعه آزمایشگاهی، مدل سه بعدی استخوان با استفاده ازCone Beam Computerized Tomography (CBCT) بیمار تهیه شد. در محیط نرم افزار CATIA V5R20 (Dassault System, France) ایمپلنتNobel Replace tapered (Nobelpharma, Gothenburg, Sweden) با طول 13و قطر 3/4 میلیمتر در ناحیه قدام فک بالا قرار گرفته، اباتمنت از جنس تیتانیوم، سمان ZOE و روکش با فریم ورکهای مختلف (آلیاژ نقره- پالادیوم، نیکل- کروم و کامپوزیت تقویت شده با فایبر) طراحی شد. نیروی 178 نیوتن در سه زاویه صفر، 30 و 45 درجه نسبت به محور ایمپلنت اعمال و حداکثر تنش von-Mises و حداکثر کرنش برای استخوان کورتیکال و ترابکولار محاسبه شد.
یافتهها: با تغییر در جنس فریم ورک روکش در میزان تنش وکرنش والگوی توزیع آنها تفاوت اندکی مشاهده شد. با افزایش زاویه اعمال نیرو، میزان تنش و کرنش در استخوان اطراف ایمپلنت افزایش یافت. بیشترین مقدار تنش و کرنش مربوط به زاویه 45 درجه بود. در اعمال نیروی صفر درجه حداکثر میزان تنش در استخوان کورتیکال پیرامون ایمپلنت با فریم ورک نیکل-کروم: 326/17مگاپاسکال، نقره-پالادیوم: 383/17 مگاپاسکال و در کامپوزیت تقویت شده با فایبر: 321/17مگاپاسکال بود. در اعمال نیروی 30 درجه حداکثر میزان تنش در استخوان کورتیکال با فریم ورک نیکل-کروم: 95/136 مگاپاسکال، نقره-پالادیوم: 03/136 مگاپاسکال و در کامپوزیت تقویت شده با فایبر: 18/136 مگاپاسکال بود. در اعمال نیروی 45 درجه حداکثر میزان تنش در استخوان کورتیکال با فریم ورک نیکل-کروم: 37/161مگاپاسکال، نقره-پالادیوم: 21/161 مگاپاسکال و در کامپوزیت تقویت شده با فایبر: 4/160 مگاپاسکال بود.
نتیجهگیری: استفاده از مواد مختلف در فریم ورک روکشهای ایمپلنت در میزان و نحوه توزیع تنشها در استخوان اطراف ایمپلنت تاثیر چندانی نداشت.
منبع: مجله دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی